maandag 8 juli 2013

Dr. Jan Hoek, Garantie voor de toekomst


Een stevig gespreksboek. Voor wie houdt van een pittige inhoudelijke kring is dit nieuwe boekje van dr. Hoek zeer geschikt. Aan de hand van verschillende Bijbelgedeelten behandelt hij het thema 'hoop'. De hoop van een christen is een hoop op de toekomst. Dr. Hoek heeft meer gepubliceerd over de Bijbelse toekomst-verwachting. Het unieke van dit boek is dat hij het dichtbij de lezer brengt door het sterk te koppelen aan het thema van de hoop. Hij slaagt erin bij zijn beschrijving de gelovige te betrekken. Hoe leef ik uit de hoop? Zijn belezenheid blijkt ook uit dit boek. Vele schrijvers worden aangehaald. Van moderne literatuur (Gerard Reve) tot klassieke dogmatiek (Calvijn). Mooi zijn ook de vele Schriftgegevens die tussen haakjes gegeven worden en de gespreksvragen voor groepsbespreking.

Zoals Johannes de apostel van de liefde wordt genoemd, en Paulus de apostel van het geloof, zo noemt dr. Hoek Petrus de apostel van de hoop. De hoop bij Petrus en de rest van de Bijbel stoelt op 'in het verleden behaalde resultaten die nu juist wel de garantie bieden voor de toekomst'. Hij gebruikt het beeld van een brug. De ene pijler is het 'reeds': Dat wat Christus heeft gedaan in Zijn lijden, sterven en opstaan. De andere pijler is het 'nog niet': Dat wat nog uitstaat in de toekomst. Tussen deze pijlers hangt de brug van de hoop (16). 

Hoe ziet de brug van de hoop er volgens ds. Hoek uit? 

1. Die brug is vaak een moeilijke weg. Een weg waarin de tekenen van de eindtijd zich openbaren, waarin de persoon van de antichrist zich zal openbaren. Een weg waarop de Kerk waakzaam zal moeten zijn. Een weg waarop de Kerk zal moeten letten op Israël, want daar staan nog grote dingen te verwachten. Hoek citeert met instemming de kanttekeningen van de statenvertalers uit Romeinen 11:27 en is kritisch op hen die de opname van de gemeente verwachten los van de definitieve wederkomst.

2. Die brug is ook een weg van zien voorbij de dood. Hoe ziet het er na de laatste ademtocht uit? Hoek verdedigt antwoord H.C. 57 over de ziel die meteen naar God gaat. 'Er is geen millimeter niemandsland' (57). Op die brug zingt de kerk van alle eeuwen en plaatsen een paaslied, geleerd van de apostelen en profeten en van Christus zelf. Een zeer verhelderend beeld was voor mij dat van de angel die uit de dood is. Wat betekent dat? 'De dood kwam als een enorme wesp op Jezus af en stak Hem met zijn angel diep en pijnlijk in het vlees. Jezus moest sterven, de dood leek overwinnaar. Maar intussen had de dood zijn angel verloren' (53).

3. Is er aan het einde van de brug misschien een 1000 jarig vrederijk? Die vraag behandelt Hoek in het vierde hoofdstuk. Pastoraal en toch eerlijk wijst hij de opvatting van het prechiliasme en postchiliasme af, en kiest voor de opvatting van de meeste reformatoren. Hij geeft een leessleutel voor het boek Openbaring: Net als de profeten is het boek Openbaring zo diep en krachtig dat het niet eenmaal, maar vele malen vervuld wordt.

4. Hoe is ons lichaam op deze brug? Een kerker waaruit we bevrijd moeten worden? Of is onze lichamelijkheid het een en al? Hoek wijst beide van de hand. Het lichaam is sterfelijk én het is door God geschapen. Daarom gaat het er niet om, om van het lichaam verlost te worden, maar om mét het lichaam verlost te worden (79). Het reiskleed wordt een feestkleed. In een ondeelbaar ogenblik gaat het geheiligde lichaam over in een verheerlijkt lichaam. Hoe weet je dat zeker? Hoe weet je zeker dat dit geen droom is? Kijk naar Adam, zegt dr. Hoek. In Adam is de dood in de wereld gekomen. Om ons heen waart de dood rond. Zo zeker als de drievoudige dood door Adams' val in de wereld is gekomen, zo zeker is de zaligheid door Christus' werk aanwezig. 

5. Op die brug wordt ook gehoopt op het oordeel. De gemeente verzucht: 'de morgen, ach, wanneer?'. Het is voor gelovige niet in die zin onzeker, dat men nog onzeker is over hun eeuwige bestemming. Nee, die dag ziet de christen met blijdschap tegemoet. Dat komt door de vreemde vrijspraak van het evangelie. De dood verdient, het leven gekregen. Juist het gericht geeft Gods genade zo'n diepte. 'Het besef dat ons leven in het gericht komt, geeft aan ons leven een laatste ernst. We zullen rekenschap hebben te geven. Voor God...' Ook over de hel schrijft dr. Hoek eerlijk. Tegenover theologen die de hel ontkennen (Bell) of tijdelijk maken (Berkhof) houdt hij vast aan de realiteit van de hel als een eeuwige plaats van wroeging en Gods afwezigheid, de onherroepelijke consequentie van het kwaad (110). 

6. Uiteindelijk is de brug ook een hopen op eeuwig leven. 'Als de portalen van goud zijn, hoe zullen dan de zalen zijn.' Waarom wil een christen daar heen? Zo vraagt dr. Hoek aan het eind van dit mooie en heldere boek. 'Omdat ik dan geen zonde meer doe. Dat is de kern van het eeuwige leven en het wezen van het geloofsheimwee daarnaar. Zalig wie zo heimwee kennen' (147). 

Dr. J. Hoek, Garantie voor de toekomst, Gespreksboek over hoop, Uitgeverij Boekencentrum: Zoetermeer 2013. 160 blz., € 17,50.