HSV-Jongerenbijbel

Na de introductie van de Herziene Statenvertaling, is er nu ook een jongereneditie gelanceerd. Dat hiervoor een markt bestaat, blijkt wel uit het feit dat er inmiddels al een tweede druk van verschenen is. Hoog tijd om deze jongerenbijbel eens nader onder de loep te nemen. In deze recensie zal geen aandacht worden besteedt aan de kwaliteit dan wel betrouwbaarheid van de Herziene Statenvertaling, maar er zal expliciet worden ingezoomd op de vraag of de jongerenbijbel erin geslaagd is de beoogde doelgroep te bereiken. 

Als eerste kan vermeldt worden dat de jongerenbijbel voorzien is van een kwalitatief hoogwaardige kaft. Ondanks het feit dat de jongerenbijbel alleen in softcover te verkrijgen is, voelt het boekwerk solide aan. Het nadeel hiervan is dat de hoge aanschafprijs van ongeveer 50 euro, minder te rechtvaardigen valt dan wanneer het boekwerk met een hardcover was uitgevoerd. 

Ten tweede valt het op dat deze solide afwerking ook binnenin is doorgevoerd. De Bijbel is uitgevoerd met prachtige kleurenfoto’s die de wereld van de Bijbel tot leven moeten brengen. Hoewel sommige foto’s wat ver gezocht lijken, vormen de meeste afbeeldingen daadwerkelijk een ondersteuning van de Bijbelteksten die eronder staan vermeld. Een nadeel is alleen wel dat de auteurs van de HSV-Jongerenbijbel ervoor gekozen hebben om de Bijbeltekst lichtblauw af te drukken en de uitleg en thema –artikelen zwart. Hierdoor springt onbedoeld de uitleg meer naar voren dan Gods Woord zelf. Me dunkt dat de auteurs dit niet zo bedoeld hebben. Maar verder is de uitvoering van de Bijbel aan de buiten en de binnenkant uitstekend verzorgd. 

Ook de opzet van de jongerenbijbel verdient een groot compliment! Deze is helder en overzichtelijk en kan ook zonder het begeleidende schrijven voorin, moeiteloos door jongeren worden gebruikt. Zo begint ieder Bijbelboek met een beknopte inleiding over de belangrijkste gegevens en feiten, zoals titel, schrijver, datering, enzovoort. Dat de Bijbel op jongeren is gericht komt ook hier duidelijk naar voren, doordat in elke inleiding specifiek wordt gewezen op de thema’s voor en over jongeren die in het desbetreffende Bijbelboek voorkomen. In een aantal gevallen lijken deze thema’s wat vergezocht, maar over het algemeen is duidelijk wat de verschillende medewerkers van de HSV-Jongerenbijbel bedoelen. Het is opvallend dat deze medewerkers met naam en toenaam worden genoemd op bladzijde 1680 van de jongerenbijbel. Deze auteurs komen, hoewel niet expliciet vermeldt, uit verschillende kerkverbanden van de gereformeerde gezindte. Wellicht vormt dit laatste gegeven ook de reden voor het opnemen van de namen, maar daar wordt verder geen nadere verantwoording van gegeven. 

Naast de bruikbare inleidingen, zijn er ook zogenaamde themapagina’s toegevoegd. Bijvoorbeeld over ‘Verlies en rouw’, ‘Lijden om Christus’ wil’, enzovoort. Ook zijn er verschillende biografieën over de Bijbelschrijvers opgenomen. Deze speciale artikelen die verspreidt over de jongerenbijbel zijn opgenomen, kenmerken zich door hun helderheid en bondigheid. Het nadeel van deze bondigheid is dat de blokken tekst nooit een volledig kunnen zijn. Nu is dit geen vereiste, maar het zou handig zijn geweest als de HSV-Jongerenbijbel verdere leestips had vermeldt voor jongeren die meer willen weten. 

Dat deze jongerenbijbel gericht is op jongeren uit de gereformeerde gezindte wordt naast de gebruikte vertaling, tevens duidelijk uit het feit dat door de hele Bijbel heen verwezen wordt naar de Heidelbergse Catechismus. Achterin staat deze in haar geheel opgenomen, terwijl in de Bijbel verwezen wordt naar de desbetreffende Zondag. Onder deze verwijzing wordt dan expliciet een koppeling gemaakt tussen de HC en het Bijbelgedeelte waarbij het tekstvlak is afgedrukt. Op deze relatief eenvoudige manier willen de auteurs duidelijk maken dat de HC niet boven de Bijbel staat, maar er intrinsiek mee vervlochten is. Hierin zijn ze zeker geslaagd, al wordt de doelgroep van deze jongerenbijbel hierdoor wellicht iets smaller. 

Naast de extra ondersteuning bij het Bijbellezen, zoals leesmethoden en leesroosters, zijn er ook korte exegetische noties door de Bijbel heen geplaatst. Deze blokken tekst van gemiddeld tien zinnen geven een korte uitleg van de perikoop die erboven staat afgedrukt. Het voordeel hiervan is dat de jongeren eerst de Bijbeltekst kunnen lezen en vervolgens een korte uitleg. De uitleg is duidelijk genoeg voor jongeren, maar wisselt nogal eens van niveau. Meestal raakt de uitleg de kern, maar soms voegt de uitleg weinig nieuws toe. In een aantal gevallen zijn er alleen nadenkvragen toegevoegd. Zowel uitleg als verdere aansporing tot overdenking zijn nodig, maar het valt wel op dat de nadenkvragen, vaker dan de uitleg, van een minder niveau zijn. Zo wordt er vaak en uitgebreid ingezoomd op het gevoel van jongeren en/of van de personen uit de Bijbeltekst. Het hoge aantal vragen wat appelleert op het gevoel maakt dat de kracht van dit soort deze vragen uiteindelijk afneemt. Tegelijkertijd is het aantal vragen wat de nadruk legt op de cognitie te laag en dat is jammer. Zowel gevoel als verstand dienen evenveel aandacht te krijgen en hier laat de HSV-Jongerenbijbel een belangrijke steek vallen. Daarbij is het overigens ook de vraag of de sterke postmoderne nadruk op gevoel en beleving zich wel laat rijmen met de Bijbels die intrinsiek theocentrisch en niet antropologisch van aard is. Maar dit is een discussie apart, aangezien jongeren anno 2014 opgroeien in een wereld die draait om het beleven en ervaren van dingen. 

Samengevat kunnen we zeggen dat de auteurs van de jongerenbijbel er absoluut in geslaagd zijn om de beoogde doelgroep te bereiken. En in een tijd waarin de ontlezing steeds meer toeneemt, is dit geen geringe presentatie! 

Bijbel in de Herziene Statenvertaling, HSV-Jongerenbijbel, Uitgeverij Jongbloed: Heerenveen (2013). 1681 blz. €49,50. 

Aan de Bijbel wordt ook een bladwijzer toegevoegd met daarop een vouchercode waarmee de HSV-Jongerenbijbel ook als app voor de smartphone kan worden gedownload.