maandag 11 juni 2012

Dr. H.R. van de Kamp, Hebreeën, Geloven is volhouden [CNT]


Iemand zei eens het volgende over de Hebreeënbrief: ‘Als een christen de Hebreeënbrief niet begrijpt, dan heeft die persoon geen goed zicht op het Oude Testament en op het werk van de Heere Jezus Christus.’ De Hebreeënbrief, die het Oude en Nieuwe Testament samenbrengt en de christen tegelijkertijd wijst op het eschaton, is geen eenvoudige brief. Daarom is het commentaar op de Hebreeënbrief uit de serie Commentaar op het Nieuwe Testament (CNT) een welkome aanvulling voor de Nederlandstalige theologie. De CNT -serie onderscheidt zich van andere moderne commentaren in het feit dat zij de eenheid van het Oude en Nieuwe Testament vooropstelt. De CNT commentaren belichten dus niet alleen de tekst zoals deze in een bepaald Bijbelboek voorkomt, maar ook vanuit de plaats binnen de canon. Mijn inziens betekent deze aandacht voor de bredere lijnen een meerwaarde voor de gebruiker van deze reeks. Daarbij hebben uitsluitend auteurs meegewerkt die belijdend christen zijn. Dit maakt deze serie waardevol voor theologen en niet-theologen die belijden dat de Bijbel het Woord van God is.


Dat de CNT-serie in het Nederlands wordt gepubliceerd heeft naast veel voordelen ook een nadeel, namelijk de prijs. Deze is door het kleine afzetgebied aan de hoge kant en heeft daarom ook veel concurrentie van anderstalige commentaren die veelal goedkoper zijn. Een ander mankement is de lay-out van dit commentaar. Deze is vrij onoverzichtelijk. De bespreking van de tekst gebeurt per perikoop en niet per vers. Hierdoor is het commentaar minder snel en eenvoudig te raadplegen. Ook de leesbaarheid zou verbeterd mogen worden. Zo zou een duidelijkere overgang tussen de verschillende hoofdstukken het gebruiksgemak verhogen. 

Een ander nadeel van dit commentaar is de inleiding op de theologie van Hebreeën. Deze is vrij onoverzichtelijk opgezet. Meer dan eens komt het voor dat de auteur een bepaald statement maakt en hierna nog allerhande argumenten opsomt die zowel voor als tegen zijn statement pleiten. Hoewel het commentaar geen leeswijzer meegeeft, lijkt het erop dat deze blokken met tekst die kleiner zijn afgedrukt, door niet-theologen kunnen worden overgeslagen. Het pleit wel voor het commentaar dat in de inleiding alle voorvragen (zoals bijv. het auteurschap, de context van de eerste lezers, etc.), die essentieel zijn voor de bestudering van een Bijbelboek, aan de orde komen.

Inhoudelijk gezien is dit nieuwe commentaar een aanwinst voor christelijk Nederland en een welkome gesprekspartner in de studie van de Heilige Schrift. Dr. Van de Kamp blijft dichtbij het Woord en geeft inzicht in de tekst van Hebreeën, de context van de eerste lezers en de rode lijnen van de brief. Het is jammer dat de auteur geen toepassingen geeft vanuit de behandelde tekst, maar dit wordt nagenoeg nooit gedaan in een modern commentaar. Vanwege de ruimte en de insteek van de CNT-serie is het begrijpelijk dat dr. Van de Kamp ervoor gekozen heeft om dit niet te doen, maar het zou een absolute meerwaarde hebben voor het christelijke lezerspubliek.

Samengevat kan men stellen dat dr. Van de Kamp een gedegen bijdrage aan de hoogstaande CNT-serie heeft geleverd. Voor hen die een betrouwbaar naslagwerk zoeken op de brief aan de Hebreeën is dit deel uit de CNT-serie dan ook een absolute aanrader.

Dr. H.R. van de Kamp, Hebreeën, Geloven is volhouden [CNT], Uitgeverij Kok, Kampen 2010, 337 blz., prijs € 34,90, gebonden.